Jaarlijks worden in Nederland zo’n 40 miljoen haantjes van legrassen gedood. Zij leggen geen eieren en hebben geen economische waarde. Steeds meer partijen vinden dit niet ethisch verantwoord, en daarom zien we de laatste jaren een opkomst van alternatieven voor het doden van de eendagshaantjes.
Geslachtsbepaling in het ei
Door tijdens het broedproces te bepalen of een embryo mannelijk of vrouwelijk is, kan het bebroeden van de mannelijke eieren worden gestopt, waardoor (bijna) alleen nog maar hennen uitkomen. Dit zorgt ervoor dat er geen eendagshaantjes meer gedood hoeven te worden, en broederijen kunnen energie besparen omdat er minder eieren bebroed hoeven te worden. Een ander belangrijk voordeel van geslachtsbepaling in het ei is dat het de uitkomst van kuikens in de stal mogelijk maakt voor de leghenhouderij – de eendagskuikens hoeven immers niet meer te worden ‘gesekst’ op de broederij. Dit draagt bij aan dierenwelzijn omdat de kuikens niet op transport hoeven, en direct toegang hebben tot voer, water en voldoende ruimte.
Voor geslachtsbepaling in het ei zijn verschillende technieken op de markt. De nieuwste techniek is Genus Focus, van Vencomatic Group en Orbem. Hierbij worden kunstmatige intelligentie en MRI-scans gebruikt om het geslacht te bepalen. Deze techniek kan nu op dag 12 worden toegepast en de verwachting is dat dit eerder wordt naarmate de techniek doorontwikkelt. Andere technieken zoals In Ovo en Seleggt, die al langer op de markt zijn, maken een miniscuul gaatje in het ei. Vervolgens wordt er een beetje vloeistof uit het ei gehaald, en wordt op basis van daarin aanwezige stofjes bepaald of het embryo mannelijk of vrouwelijk is. Deze technieken kunnen vanaf dag 9 worden toegepast.
Aandachtspunten bij in ovo geslachtsbepaling zijn onder andere:
– De dag waarop dit plaatsvindt – hoe vroeger, hoe minder kans dat er al sprake is van pijnperceptie in het embryo.
– Effecten op de kuikens – het is belangrijk dat de technieken geen negatieve effecten hebben op de kuikens die wel uit het ei komen.
– Wat gebeurt er met de hanen – de betrouwbaarheid van de technieken is nog geen 100%, dus er komt altijd toch een klein aantal hanen uit het ei. Het is belangrijk dat deze op een dierwaardige manier gehouden worden. Dit kan als koppel broederhanen, of in het koppel met de hennen (zoals bijv. Rondeel doet).
Dubbeldoelrassen
Een ander alternatief, en wat de Dierenbescherming betreft de uiteindelijke stip op de horizon, is het gebruik van dubbeldoelrassen. Dit zijn rassen die minder eieren leggen dan de ‘standaard’ leghenrassen. Ze hebben minder welzijnsproblemen zoals verenpikkerij of botbreuken. De haantjes van deze rassen zijn zwaarder en kunnen daardoor worden opgefokt voor hun vlees. Ook kunnen deze rassen mogelijk beter omgaan met voer van reststromen, wat de duurzaamheid ten goede komt. Het is dus belangrijk dat de komende jaren wordt ingezet op zowel de ontwikkeling van in ovo geslachtsbepaling, als op het gebruik maken van dubbeldoelrassen.
